نسبت دین و ایدئولوژی؛ دین ایدئولوژیک، ایدئولوژی دینی
Authors
abstract
ارزیابی نسبت دین با جهان بینی و ایدئولوژی از جمله مباحث جذاب و چالش زا در مطالعات دین شناختی است. این پژوهش، با رویکرد نظری و تحلیلی و با هدف پاسخ به این دست سؤالات که آیا ایدئولوژی همسان با دین است یا بخشی از آن، ایدئولوژی سازی دین، تعبیری رسا است یا مسامحی، دین ایدئولوژیک چه آثار و پیامدهایی دارد، و واکاوی آرای دکتر شریعتی در این عرصه تدوین یافته است. نوع تفسیر اندیشمندان مسلمان و غربی از ایدئولوژی و تلقی شریعتی از آن و میزان دوری و نزدیکی وی به تفسیر ایدئولوژی اسلامی، پیامدهای دین ایدئولوژیک و نقد و بررسی دیدگاه شریعتی در این زمینه از جمله مباحث این مقاله است. یافته های پژوهش نشان می دهد که 1. دین، در یک اصطلاح، اعم از ایدئولوژی است؛ هرچند ممکن است جنبه ایدئولوژیک داشته باشد؛ 2. گاهی نیز دین، معادل ایدئولوژی نیست؛ نظیر دین غیرایدئولوژیک در تفسیر شریعتی که به صورت «نهاد» درآمده است؛ 3. ایدئولوژی لزوماً امری دینی نیست؛ نظیر مکتب مارکسیسم که ایدئولوژی غیردینی است؛ 4. هرچند دین، معادل ایدئولوژی نیست، رسالت ادیان توحیدی فحوای ایدئولوژیک داشته اند.
similar resources
بررسی ضرورت دین از چشمانداز نظریهپردازی ایدئولوژی در اندیشه اجتماعی
در حوزه اندیشه اجتماعی، اندیشمندان بسیاری ایدئولوژی را به عنوان نظام ایدهها یا باورها و عقاید جوامع در رابطه با دین وفرهنگ تحلیل کردهاند. این پژوهش با بررسی برخی نظریات درباره ایدئولوژی به این موضوع میپردازد که تعریف ایدئولوژی تحت تأثیر رویکردهای ساختارگرایانه و کارکردگرایانه در علوم اجتماعی منجر به تعریف کارکردی از دین شده است. تعریفهای کارکردگرایانه به چشم اندازی نظری وابستهاند که در صدد...
full textایدئولوژی و استراتژی؛ نسبتسنجی مفهومی نگرش ایدئولوژیک و تفکر استراتژیک
ایدئولوژی و استراتژی مقولاتی هستند که به صورت مستقل، بسیار مورد بررسی قرار گرفتهاند و تعاریف و مفاهیم بسیاری برای آنها برشمرده شده است؛ اما نسبت میان این دو مقوله را فقط بر اساس این بررسیهای مستقل نمیتوان سنجید. برای اینکه نسبت میان ایدئولوژی و استراتژی یا نگرش ایدئولوژیک و تفکر استراتژیک مورد کنکاش دقیق علمی قرار گیرد، لازم است خاستگاههای تاریخی، مفاهیم و کاربردها و ویژگیهای کلی آنها در ک...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
اندیشه نوین دینیجلد ۱۱، شماره ۴۳، صفحات ۱۲۹-۱۵۰
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023